Metavers’ün artık bilindik ve ilgi çekici bir platform haline gelmesiyle birlikte NFT’ler 2021 yılı boyunca kültürel bir fenomen oldu. Dünyaca ünlü şirketler birer birer bu dünyaya adım atarken, haliyle herkesin aklında NFT nasıl oluşturulur sorusu gezinmeye başladı. Bazı içerik oluşturucuların NFT’lerden milyonlar kazanmasıyla birlikte, daha iyi bir fikir elde etmek için şansını denemek isteyenlerin sayısı da çoğaldı.
NFT Nedir?
NFT’ler yani diğer adıyla değiştirilemez tokenlar, blok zincirinde depolanan dijital jetonlardır. Her bir madeni paranın aynı olduğu kripto para birimlerinin aksine, her NFT benzersizdir ve bir tür dijital dosya üzerinde sahibi tarafından muhafaza edilir. Dosyalar aslında blok zincirinin kendisinde saklanmaz. Bunun yerine, dosyaya bir bağlantı ve bu bağlantının işaret ettiği her şey üzerinde sahiplik kanıtı görevi gören belirteçle birlikte depolanır. Aynı dosya içinde birden fazla NFT bulunabilir, NFT bir tür takas kartına benzer. Örneğin, bir NFT nadir bir koleksiyondan olabilir, belki yalnızca 10 adet basılmıştır ya da ortaktır çünkü aynı NFT’den binlerce basılmış veya blok zincirine yazılmıştır. Herhangi bir dijital dosyayı bir NFT olarak satabilirsiniz, ancak bir pazaryerinin kolay para basma araçlarını kullanmak istiyorsanız, destekledikleri formatlarla sınırlı kalacaksınız.
NFT Nasıl Üretilir?
Bir amacınız yok ve sadece bu furyaya katılmak istediğiniz için bir NFT yapmak istiyorsanız birkaç noktaya dikkat etmeniz gerekir. Bunlardan en önemlisi işlem ücretleridir. Aşağıda NFT oluşturabilmeniz için aktarmaya çalışacağımız platformlar ücretsiz olsa da, bir de oluşturduğunuz NFT’leri satma aşaması var bunu unutmayınız.
Çoğu NFT, Ethereum blok zincirinde satılmaktadır ve Ethereum blok zincirindeki her işlemde madencilere ödenmesi gereken ücretler vardır. Bu ücretlere gaz denir ve bir işlem için ihtiyacınız olan gaz miktarı yani işlem maliyeti değişiklik gösterebilir. Bir NFT’yi basmaktan başka birine devretmeye ve bir tane satın almak için teklif vermeye kadar blok zincirinde yaptığınız her şey gaza mal olacaktır.
Bir diğer konu da NFT’lerin çevresel yönü. En popüler ve kullanımı en kolay NFT pazar yerleri çoğunlukla Ethereum blok zincirinde çalışır. NFT’leriniz Ethereum üzerine kuruluysa, büyük bir karbon ayak izine sahip bir sistemden yararlanıyorsunuz demektir. Çok fazla enerji kullanmayan alternatif sistemler kullanan blok zincirleri de var.
NFT Nerede Satabilirim?
Biz bu yazı içinde tüm platformlardan bahsedemeyeceğimiz için popüler iki pazar yerini size anlatmaya çalışacağız. Çok çeşitli blok zincirlerinde NFT satmanıza izin veren birçok platform var, projeniz için hangisinin size uygun olduğunu en doğru şekilde araştırmanız gerekir. Ayrıca, örneğin OpenSea ile basılmış bir NFT’yi Rarible’da satmak ya da Bored Apes gibi koleksiyonlar oluşturmak için izlenmesi gereken yollara da değinmeye çalışacağız.
Hem OpenSea hem de Rarible, tembel para basma sistemi denilen sistem sayesinde, Ethereum üzerinde hiçbir şey ödemeden NFT’ler oluşturmanıza izin verir. Tembel para basımı, bir NFT oluşturmanıza ve aslında blok zincirine yazılmadan satışa çıkarmanıza, böylece herhangi bir ücret ödememenize imkan tanır. Birisi oluşturduğunuz NFT’yi satın aldığında, NFT’niz blok zincirine yazma ücretleri ve onu alıcıya transfer etme ücretleriyle birlikte paketlenir. Bu da sizi, kimsenin satın almadığı bir NFT’yi basmak için 10 ile 30 ABD Doları ödemekten kurtarmış olur.
OpenSea ile işlem yaparken, satılık ilk Ethereum NFT’nizi listelemek için hesabınızı başlatmanız gerekecektir. Bu işlemin bedeli test sırasında 300 ile 400 dolar civarındadır. Bu tek seferlik bir ücrettir ve ödedikten sonra hiçbir şey ödemek zorunda kalmadan tembel NFT’leri çekebilirsiniz. Rarible’da bu tür bir ücret ödemek zorunda değilsiniz ancak, NFT’nizi satıştan kaldırmak istediğinizde 20 ile 30 dolar civarında bir ücret ödüyorsunuz. Hem Rarible hem de OpenSea, yaptığınız tüm satışlardan %2,5 ücret alıyor.
Ethereum blok zincirine alternatifler de vardır eğer Rarible’a, Blocto cüzdanını kullanarak kaydolursanız, NBA Top Shot tarafından da kullanılan Flow blok zincirini kullanarak NFT’leri satmanıza izin verir. OpenSea’de, Polygon blok zincirini kullanarak satış yapmanıza izin veriyor. Her iki seçenekte de, Ethereum blok zincirini kullanmak için ödediğinizden çok daha düşük ücretler olmasına karşın, bu düşük ya da ücretsiz blok zincirlerin herhangi bir yakalama veya dezavantajı da olabiliyor.
NFT nasıl oluşturulur noktasında, Flow on Rarible’ı kullanmayı seçerseniz, sizi tek sürüm NFT’lerle sınırlandırıyor ve bunları bir açık artırma ile satamıyorsunuz. Flow veya Polygon gibi Ethereum olmayan blok zincirlerini kullandığınızda, insanlar NFT’lerinizi satın almak için Ethereum kullanamazlar. Her iki platform da alıcıların bir satın alma işlemini tamamlamak için cüzdanlarına para eklemesine izin verirken, NFT’nizi yakalamak için başka bir kripto para birimini dönüştürmek veya doğrudan satın almak zorunda kalmak bazı koleksiyoncuları vazgeçirebilir. Polygon, Ethereum kullanmanıza izin verse de, aslında kullandığınız Polygon’un Ethereum versiyonudur. Ethereum’u ana blok zincirinden Polygon’a doğrudan aktarabilirsiniz, ancak bunu yaptığınızda ortaya gaz maliyetleri çıkar.
Öte yandan, NFT oluşturmak için bir pazar yeri kullanmanız gerekmez. Kendi akıllı sözleşmenizi oluşturabilir, onu seçtiğiniz blok zincirine yerleştirebilir ve ardından bunu kullanarak kendi tokenlerinizi basabilirsiniz. Yine de teknik bilginiz ve tecrübeniz yoksa bu yolu tercih etmeniz önerilmez bu yüzden çoğu insan platformlardan birini kullanmayı tercih ediyor.
NFT Cüzdan Oluşturma
Cüzdanlar, kripto para birimlerinizi ve ayrıca bastığınız veya satın aldığınız tüm NFT’leri depolamak için kullandığınız uygulamalardır. Yeni başlıyorsanız dikkat etmeniz gereken en önemli nokta mutlaka Blockchain ile uyumlu bir cüzdan kullanmaktır.
MetaMask’ın cüzdanı; OpenSea, Foundation ve diğerleri gibi Ethereum tabanlı uygulamalar tarafından yaygın olarak desteklenen ve Chrome/Firefox uzantısı veya iOS/Android uygulaması olarak kullanılabilen cüzdanlardan biridir. Coinbase ayrıca bir uzantı veya uygulama olarak kullanabileceğiniz kendi cüzdanına sahiptir ve çoğu platform tarafından desteklenir.
MetaMask ve Coinbase Wallet’ın kurulum süreçleri birbirine benzerdir. Tarayıcı uzantısını veya uygulamasını yükledikten sonra, yeni cüzdan oluştur düğmesine tıklayın veya dokunun. Coinbase sizden bir kullanıcı adı isteyecek ve her ikisi de güvenli olduğundan emin olmak isteyeceğiniz bir şifre isteyecektir. Son olarak, hem MetaMask hem de Coinbase size 12 rastgele kelimeden oluşan tohum cümle olarak bilinen şeyi verecektir. Bunu kaybetmemek çok önemlidir çünkü uygulamayı kaldırırsanız veya cüzdanınızı yeni bir cihaza kurmanız gerekirse hesabınızı kurtarma noktasında tohum cümleye ihtiyacınız olacak. Tohum cümlenizi kopyalayın ve fiziksel kasa veya parola yöneticisi gibi çok güvenli bir yerde saklayın. MetaMask ifadeyi tekrarlamanızı isterken, Coinbase Cüzdan uygulamayı kullanarak ayarladıysanız bunun şifreli bir kopyasını bulutta saklamak isteyip istemediğinizi soracaktır. Coinbase’i uzantıyla kuruyorsanız veya onu buluta kaydetmek yerine manuel olarak yedeklemeyi seçerseniz, ifadeyi manuel olarak yeniden girmeniz gereken MetaMask ile aynı işlem olacaktır.
Parolanızı ve güvenlik ifadenizi kaybederseniz, hem MetaMask hem de Coinbase Cüzdan ile işlem yapamazsınız hiçbir şirket size yardımcı olmak için bir şey yapamaz. Bu da, o cüzdanda depolanan herhangi bir kripto para birimine veya NFT’ye ve ayrıca onu kullanarak kurduğunuz hesaplara erişiminizi kaybedeceğiniz anlamına gelir.
NFT nasıl oluşturulur sorusunda son aşamada cüzdanınızı kurduktan sonra, kullanmayı planladığınız NFT pazarına bağlamanız gerek. OpenSea ve Rarible’da bunu kolayca yapabiliyorsunuz, sol üstteki oluştur düğmesine tıklayarak cüzdanınızı bağlayabilirsiniz. Cüzdanınızı bağladıktan sonra size uyumlu cüzdanların bir listesi sunulacak ve kendi cüzdanınızı seçtiğinizde bağlantı sürecinden geçmeniz istenecek.
